سالروز صدور فرمان مشروطیت :

                        

سالروز صدور فرمان مشروطیت :

عباس‌میرزا جوانان مستعد را جهت تحصیل علوم روز به اروپا فرستاد. از این زمان به بعد موضوع قانون و اداره کشور توسط خود مردم، در اذهان اهل علم جاری گشت. این روند، از سفرهای ناصرالدین شاه به ممالک اروپایی که ثمرة آن تشکیل دارالشوری کبری بود، آغاز و به تدریج زمزمه تشکیل مجلس رسمی و تقسیم قدرت قانون گذاری در میان روحانیون و روشنفکران قوت یافت. به دنبال آن،

اصطکاک های زیادی میان اقشاری چون روحانیون، روشنفکران، تجار و اصناف با حکومت شروع شد. سیر قانون خواهی یک سلسله ناهنجاری‌هایی را به دنبال داشت. از جمله،برخی‌ها شاه را مقصر عدم اجرای قانون دانسته، و این افراد که توان تحمل استبداد ناصری درونشان کاهش یافته بود برای از میان برداشتن وی، اقدام نمودند از جمله این افراد میرزا رضای کرمانی بود که با لباس مبدل در حرم شاه عبدالعظیم شاه را از پای درآورد. میرزا رضای کرمانی بود که با لباس مبدل در حرم شاه عبدالعظیم شاه را از پای درآورد. فرزند وی مظفرالدین شاه خود را حامی ملت دانسته و از ناملایمات کشور همواره شکوه داشت و خود را جزء کسانی می‌دانست که آرزوی بهبود اوضاع را دارد.

وی امین‌الدوله را از صدرات عزل و مجدداً امین‌السلطان را به صدراعظمی برگزید. امین‌السلطان وام‌هایی جهت تفریحات درباریان و سران مملکتی از روس به مبلغ بیست و دو و نیم میلیون منات، با سود صدی پنج برای مدت هفتاد وپنج سال گرفته، شاه و دربار را چندین بار به سفر اروپا برد. این سفرها بر روحانیون و روشنفکران کشور گران آمد و باعث عزل وی و جانشینی عین‌الدوله گردید. سخت گیری‌های عین الدوله به علما و روحانیون از یکسو و واگذاری امتیازات گمرکی به بلژیکی‌ها و سپردن امور اداری کشور به خارجی‌ها ازسوی دیگر، علما، روشنفکران، اصناف و بازاریان را علیه دولت متحد گردانید. قیام و شورش در شهرهایی چون کرمان و تهران اوج گرفت و علما از تهران خارج شده و درحضرت عبدالعظیم متحصن گردیدند. روحانیون شروع به سخنرانی در مساجد علیه استبداد و هوا‌داری از مشروطه کردند و خواهان تاسیس عدالتخانه و برکناری عین‌الدوله از صدرات و عزل خارجی‌ها شدند. بالاخره با تهدیدات علمایی چون «سید محمد طباطبایی» و « سید عبدالله بهبهانی» عین‌الدوله استعفا داد. مظفرالدین شاه که از اعتراضات مردم به وحشت افتاده بود و احساس خطر می‌کرد^[1]. بالاخره14 جمادی الثانی 1324 برابر با 13 مرداد ماه 1285 فرمان مشروطیت صادر شود و بعد از فرمان مشروطیت علما در قم و بازاریان و اصناف در باغ سفارت جمع می شدند. 17 جمادی الثانی متمم فرمان مشروطیت صادر می شود ، چون روشنفکران اعتراض می کنند که آن کامل نیست و پاره میکنند و شاه دوباره آن را مینویسد و در اولی اسم ملت را نیاورده بودند و بعد در متمم آن به  ملت اشاره شده است . بعد از اینکه فرمان صادر شد در طهران تلاش کردند نظام نامه ی انتخابات را تعیین کنند و در حدود 17 شهریور نظام نامه ی انتخابات امضا شد . مظفرالدین شاه بیمار بود و می ترسیدند که شاه فوت کند و تمام تلاش ها نقش بر آب شود و شروع کردند به انتخابات نمایندگان که در طهران تعداد 60 نفر بودند . تبریز کانون دوم برای مشروطه بود .

۱. منبع : http://www.nlai.ir