به زنان می اندیشم چونان که به باران ........

صدیقه دولت آبادی :


خانم صدیقه دولت آبادی

صدیقه دولت آبادی ، فرزند خاتمه بیگم و حاج میرزا هادی دولت آبادی بود . او از پیشگامان جنبش اجتماعی زنان در ایران و نخستین زن روزنامه نگار بود . او در سال 1258 ه. ش . در اصفهان پس از تولد هفت پسر به دنیا آمد . او تحصیلات خود را در زمینه های فارسی و عربی نزد شیخ محمد رفیع طاری در تهران آغاز کرد . سپس تحصیلات متوسطه را در دارالفنون ادامه داد و در 15 سالگی با دکتر اعتضاد الحکما ازدواج کرد . اما ازدواجش با ناکامی همراه شد و یک سال پس از مشروطه به همت او یکی از نخستین دبستان های دخترانه ، به نام "

مکتب شرعیات " تاسیس شد . یکی از دغدغه های اصلی صدیقه دولت آبادی آموزش و تربیت دختران ایرانی بود و تا آخر عمر برای تحقق این هدف کوشید . او در روز 6 مرداد ماه سال 1340 ه. ش. در سن 82 سالگی درگذشت و بنابر وصیّتش او را در جوار قبر برادرش یحیی دولت آبادی در قبرستان کوچکی در زر گنده به خاک سپردند .

ماهنامه ی زبان زنان :



«زبان زنان» که از ۱۲۹۸در اصفهان منتشر می شد، نشریه پر نفوذتری بود که وضعیت زنان ایران را به صراحت مورد انتقاد قرار می داد. زبان زنان، اولین نشریه زنانه بود که به نام منتشر کننده آن یعنی صدیقه دولت آبادی مجوز انتشار گرفت. تا آن زمان به نام زنان مجوز نشریه صادر نشده بود. انتشار این نشریه آغاز مبارزه ای درازمدت برای حقوق زنان بود. در جایی دولت آبادی اظهار داشته که مشاهده ازدواج های اجباری دختران ۸ تا ۹ ساله در اصفهان انگیزه مهمی برای فعالیت های او بوده است.
این روزنامه که سالها به انتشار خود ادامه داد طرفدار آزادی و توسعه فرهنگ بین زنان کشور بود. خدمات سیاسی این روزنامه در مرحله امضای قرارداد ۱۹۱۹ وثوق الدوله و مخالفتی که این نشریه با نفوذ انگلیس ها در ایران کرد، درخشان بود. در حقیقت «زبان زنان» به تنهایی مبارزه مطبوعاتی با قرارداد ۱۹۱۹ را در اصفهان به عهده داشت. سرمقاله های بی پرده و صریح او علیه انگلیس در ایران باعث محرومیت او از ادامه انتشار به مدت ۱۳ ماه شد.

این ماهنامه از فروردین ماه سال 1301 ه. ش. در تهران منتشر شد . که انتشار آن تا پایان همان سال دوام داشت . علت امر این بود که از سوی وزارت معارف ، محدودیت هایی ایجاد شد و صدیقه دولت آبادی برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت . این ماهنامه از با نفوذ ترین ماهنامه های حقوق زنان بود . (( زبان زنان )) برای آشنا کردن زنان با حقوقی هم چون آموزش ، استقلال اقتصادی و حقوق خانوادگی خود می پرداخت و این ماهنامه در 32 صفحه تحریر می شده است و در تهران و توسط چاپ رنگین چاپ می شده است .

- از لحاظ ویژگی محتوایی می توان به ساده نویسی و استفاده از کلمات اصیل فارسی اشاره کرد . برای نمونه در توضیح اینکه " خانم " کلمه ای فارسی نیست و این لقب از زمان حکومت مغول ها به کار رفته است می نویسد : " بیگم " نیز مانند  " خانم " از مغول ها مانده است و فارسی  این لقب " بانو " است .

- اختصاص به یک قشر خاص ندارد . کما اینکه زنان کم سواد خانه دار هم می توانند از این ماهنامه استفاده کنند.

- اخبار مختلف کشور و به خصوص اخبار مربوط به زنان را تقریبا به طور کامل تحت پوشش قرار می داد . از جمله : بستن قراردادهای سیاسی – تاسیس کلوپ ایران و انگلیس در اصفهان و هم چنین مقالاتی در مورد تربیت فرزند ، آشپزی و ...

- این نشریه همچنین ، مسائل تئوریک مدرن مانند سوسیال دموکراسی و سوسیالیسمِ را در مطالب خود مورد توجه قرار می داد . که می تواند نشانگر سعی صدیقه دولت آبادی در جهت فراهم آوردن پایه های لازم نظری برای جنبش زنان در زمینه ی دست یابی به حقوق فردی و اجتماعی شان باشد.

- حساسیت  زبان زنان به استفاده از اصطلاحات  فارسی و کلماتی که خصلت مرد سالارانه دارند، نیز از جمله ویژگی های این ماهنامه بود .

- با اینکه بعضی از مردان حتی به نفع حقوق زنان می خواستند مقالاتی را در این ماهنامه به چاپ برسانند ، ولی از پذیرفتن آن مقالات خود داری می کرد .

 

یادش گرامی و روحش شاد

 


نظرات 9 + ارسال نظر
سرویس وبلاگ دهی قلم وبلاگ جمعه 2 بهمن‌ماه سال 1388 ساعت 10:57 ب.ظ http://www.ghalamweblog.com

سرویس وبلاگ دهی قلم وبلاگ با امکانات جدید و متمایز و بسیار جالب و بدون تبلیغات در وبلاگ ها و با قالب های جدید و زیبا---همین امروز در قلم وبلاگ وبلاگ بزنید www.ghalamweblog.com

mitra شنبه 3 بهمن‌ماه سال 1388 ساعت 01:36 ق.ظ http://www.nicepack.ir

سلام دوست خوب وبلاگت بسیار عالیه اگه بتونی مطالب را زیاد کنی خوبترم میشه

شیرین شنبه 3 بهمن‌ماه سال 1388 ساعت 08:13 ق.ظ http://www.parkhideh.blogfa.com

درووووووووووووووووووووووووووود
این مطلب تازه ات من به یاد مقاله ای انداخت که چند سال پیش برای روزنامه اعتماد ملی نوشتم.
دست مریزاد

محمد شنبه 3 بهمن‌ماه سال 1388 ساعت 06:22 ب.ظ http://khiaraji.blogfa.com/

درود...
صدیقه دولت آبادی از آن دست انسانهایی بود که فراتر از زمان خویش می اندیشند و با اندیشه های خود فصلی نو در تاریخ حیات شان می آفرینند. علیرغم برخی ابهامات در باره شخصیت این بانوی فرهیخته، براین باورم که تلاش وی در ایجاد جنبش زنان به منظور دستیابی به حقوق فردی و اجتماعی نیمی از پیکره انسانی جامعه ایرانی بسیار اثرگذار و منحصر به فرد بوده است.
تلاش شما دوست فرهیخته و گرامی نیز برای نمایاندن نقش ناگفته این باوی اندیشمند در تاریخ معاصر ایران بسیار ستودنی و درخور ستایش است. سپاس

کورش یکشنبه 4 بهمن‌ماه سال 1388 ساعت 09:13 ب.ظ http://ruzman.blogfa.com

سلام و سپاس بسیار
خوشحالم که با خواندن مطالب وبلاگ شما بر اطلاعات و آگاهی من افزوده می شود.
درباره ی مطلبی که گفته بودید ضمن سپاس اگر امکان دارد به پست الکترونیک من بفرستید اگر مقدور نیست می توان فکر دیگری برای آن کرد.
باز هم سپاس.

کورش دوشنبه 5 بهمن‌ماه سال 1388 ساعت 10:45 ب.ظ http://ruzman.blogfa.com

سلام
فهرست ارسالی را دریافت کردم. از زحمات شما بسیار سپاسگزارم.
سربلند باشید.

ناتمام سه‌شنبه 6 بهمن‌ماه سال 1388 ساعت 06:48 ب.ظ

سلام.همه ی نظرات خصوصی و غیر خصوصیت رو می خونم...........شاد باشی هایی که آخر کامنت هات می نویسی انرژی بخش این روزهاست.......

آمنه پنج‌شنبه 8 بهمن‌ماه سال 1388 ساعت 08:41 ق.ظ http://www.gahanbar77.blogfa.com

سلام.استفاده کردم .ممنون.

نا تمام شنبه 10 بهمن‌ماه سال 1388 ساعت 11:13 ق.ظ

ممنون الهه ی عزیز......اما این درد از اون درداییه که خودم دواشو می دونم.نگران من نباش...خوب می شم.البت امیدوارم..........شهر کتاب؟؟؟؟؟

ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد